Opublikowane w przez aleksandra

Komu może być wydane pozwolenie na budowę

Komu może być wydane pozwolenie na budowę

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 4 ustawy Prawo budowlane pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto:

  • złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
  • złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwolenia, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli jest ono wymagane;
  • złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Wniosek o wydanie pozwolenia na budowę, aby był skuteczny, musi być złożony w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W przypadku obowiązywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego inwestor może złożyć wniosek bez ograniczania go przez żaden termin. Jeżeli jednak takiego miejscowego planu nie ma, to wówczas inwestor jest zobowiązany do uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, która będzie określać warunki dla nowej zabudowy, a które zostaną ustalone w oparciu o już istniejącą zabudowę na działkach sąsiednich. Wniosek o wydanie pozwolenia na budowę wymaga ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w chwili jego składania, a późniejsza utrata ważności przez tą decyzję nie wpływa na skuteczność wniosku o wydanie pozwolenia na budowę – tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 marca 2007 r., sygn. akt II OSK 1465/05 (LEX 337475).

Decyzja ustalająca warunki zabudowy i zagospodarowania terenu musi być wydana na rzecz podmiotu, ubiegającego się o pozwolenie na budowę, gdyż jak wskazuje się w orzecznictwie sądowym “Pozwolenie na budowę wydane podmiotowi, który posłużył się decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, której adresatem jest inny podmiot powinno być traktowane jako wydane na rzecz podmiotu nie posiadającego w ogóle decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, co stanowi przesłankę stwierdzenia nieważności decyzji określoną w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., wobec rażącego naruszenia art. 32 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane” – tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 6 września 2005 r., sygn. akt VII SA/Wa 587/05 (LEX 194706).

Do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę (albo zgłoszenia) inwestor ma obowiązek załączyć oświadczenie, które jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Oświadczenie to jest jedynie środkiem dowodowym. Uprawnienie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane nie musi wynikać koniecznie z samego prawa własności. Mogą to być jakiekolwiek inne tytuły prawne do dysponowania nieruchomością w podanym zakresie, jak np. użytkowanie wieczyste czy dzierżawa, przy czym zgoda właściciela nieruchomości musi być jednoznaczna. Organ nie ma jednakże, co do zasady, uprawnienia do badania tytułu do dysponowania nieruchomością, gdyż bada jedynie złożenie wymaganego przez prawo oświadczenia. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 czerwca 2012 r., sygn. akt II OSK 507/11 (LEX 1216735) “Jest on związany oświadczeniem wnioskodawcy i może go nie uwzględniać wówczas, gdy z zebranych w sprawie dowodów wynika bezspornie, że wnioskodawcy w rzeczywistości nie przysługuje prawo, na które on się powołuje.” Niemniej jednak w przypadku istnienia podstaw do powstania wątpliwości co do prawdziwości złożonego oświadczenia organ ma obowiązek zbadać tą kwestię, bo jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2013 r., sygn. akt II OSK 1997/11 (LEX 1354916) “Organ, do którego wpływa zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych wraz z załączonym oświadczeniem nie jest związany jego treścią, jako że oświadczenie to nosi cechy środka dowodowego przewidzianego w art. 75 § 2 k.p.a. i jako środek dowodowy podlega badaniu przez organ. Badanie to powinno zmierzać, w razie wątpliwości co do zakresu prawa inwestora, w kierunku ustalenia rzeczywistego stanu prawnego.” To samo dotyczy także przypadku złożenia oświadczenia w oparciu o umowę cywilnoprawną, gdyż jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. akt 1157/11 (LEX 1298480) “Otrzymując od inwestora oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, w którym jako źródło tego prawa wskazano jedynie ogólnie na umowę cywilnoprawną, organ administracji powinien te kwestie wyjaśnić poprzez wezwanie inwestora do wykazania, jakiego rodzaju jest to umowa.”

Wyjaśnić jednocześnie wypada, że do 11 lipca 2003 r. inwestorzy zobowiązani byli do wykazywania prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, czyli musieli wykazać przed organem, że takie uprawnienie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane im przysługuje, a organ miał obowiązek zbadać czy rzeczywiście tak jest. Wobec zastąpienia obowiązku wykazywania prawa składanym oświadczeniem, inwestorzy nie mają już, przynajmniej co do zasady, obowiązku jego wykazywania.

Ponadto zauważyć jeszcze należy, że stosownie do treści art. 32 ust. 4a ustawy Prawo budowlane, pozwolenie na budowę nie może zostać wydane podmiotowi, który rozpoczął już roboty budowlane z naruszeniem obowiązku uprzedniego uzyskania pozwolenia na budowę.