Postępowanie w przypadku groźby zawalenia obiektu budowlanego.

W razie stwierdzenia potrzeby opróżnienia w całości lub w części budynku przeznaczonego na pobyt ludzi, bezpośrednio grożącego zawaleniem, właściwy organ na podstawie art. 68 ustawy Prawo budowlane jest obowiązany:

• nakazać, w drodze decyzji, na podstawie protokołu oględzin, właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego opróżnienie bądź wyłączenie w określonym terminie całości lub części budynku z użytkowania;
• przesłać taką decyzję podmiotowi obowiązanemu do zapewnienia lokali zamiennych na podstawie odrębnych przepisów;
• zarządzić:

1. umieszczenie na budynku zawiadomienia o stanie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia oraz o zakazie jego użytkowania,
2. wykonanie doraźnych zabezpieczeń i usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia, z określeniem, technicznie uzasadnionych, terminów ich wykonania.

Jak wskazuje się w orzecznictwie “Przesłanką wydania nakazu opróżnienia obiektu budowlanego jest bezpośrednie zagrożenie zawalenia się budynku, w którym przebywają ludzie. Jest to więc sytuacja zaistnienia stanu nagłej konieczności, w którym stan techniczny budynku stwarzać może niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego, lub może grozić niepowetowaną szkodą materialną.” – tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 1 października 2014 r., sygn. akt II SA/Gd 345/14 (LEX 1534103).

Wydanie decyzji na podstawie art. 68 ustawy Prawo budowlane nie jest uzależnione od uprzedniego dostarczenia lokali zamiennych przez podmiot do tego zobowiązany – tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 1772/10 (LEX 1152039).

Do wskazanej sytuacji niebezpieczeństwa odnoszą się również działania określone w art. 69 ustawy Prawo budowlane. W razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, właściwy organ, na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, zapewni, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających. Do zastosowania tych środków, na koszt właściciela lub zarządcy, upoważnione są również organy Policji i Państwowej Straży Pożarnej, przy czym o działaniach tych wskazane organy powinny niezwłocznie zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 maja 1998 r., sygn. akt IV SA 1259/96 (LEX 43275) “Celem unormowania zawartego w art. 69 Prawa budowlanego z 1994 r. jest zapewnienie bezpieczeństwa ludzi i mienia przed ewentualnym zawaleniem się budynku z uwagi na jego zły stan techniczny. Potrzeba ochrony tak istotnych wartości obliguje organy orzekające w takich sprawach do dołożenia wyjątkowej staranności w zakresie dokonania niezbędnych ustaleń faktycznych, koniecznych do podjęcia decyzji o konieczności opróżnienia budynku.”