Inwestor

Zgodnie z przepisem art. 17 pkt 1 ustawy Prawo budowlane uczestnikiem procesu budowlanego jest inwestor.

Inwestorem jest podmiot ponoszący nakłady finansowe na budowę i organizujący proces budowlany, bez którego woli i aktywności nie byłoby procesu budowlanego – tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 6 czerwca 2006 r., sygn. akt VII SA/Wa 459/06 (LEX 213987), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 21 czerwca 2011 r., sygn. akt II SA/Kr 607/11 (LEX 993351).

Jest on jednocześnie jedynym podmiotem, spośród określonych w art. 17 ustawy Prawo budowlane uczestników procesu budowlanego, będącym stroną postępowania administracyjnego prowadzonego w sprawie wydania pozwolenia na budowę. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 22 października 2010 r., sygn. akt II OSK 1655/09 (LEX 746715) „Jakkolwiek art. 17 p.b. wśród uczestników procesu budowlanego wymienia inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego, projektanta, kierownika budowy lub kierownika robót to wyłącznie inwestor jest jedynym uczestnikiem procesu budowlanego, który jest stroną postępowania administracyjnego zmierzającego do wydania pozwolenia na budowę czy innych postępowań, dla których podstawę materialnoprawną stanowią przepisy p.b.” Tak samo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 listopada 2009 r., sygn. akt VII SA/Wa 1474/09 (LEX 589536). Inwestorem będzie np. deweloper albo osoba fizyczna chcąca wybudować dla siebie budynek jednorodzinny.

Do podstawowych obowiązków inwestora, zgodnie z przepisem art. 18 ustawy Prawo budowlane, należy:

• zapewnienie opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów,
• zapewnienie objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy,
• zapewnienie opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
• zapewnienie wykonania i odbioru robót budowlanych,
• w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, zapewnienie nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych

– przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, czyli posiadających odpowiednie uprawnienia budowlane.

W celu nadzorowania prawidłowego prowadzenia robót budowlanych w trakcie ich wykonywania, tj. zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i zatwierdzonym projektem budowlanym oraz stosowania odpowiednich wyrobów budowlanych, inwestor może ustanowić na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy Prawo budowlane inspektora nadzoru inwestorskiego. Niekiedy jednak uprawnienie to może stać się obowiązkiem, gdyż zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, w decyzji o pozwoleniu na budowę może zostać nałożony na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także obowiązek zapewnienia nadzoru autorskiego. Następuje to jednak jedynie w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź przewidywanym wpływem na środowisko.

Uprawnieniem inwestora jest także możliwość zobowiązania projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego, co wynika z treści art. 18 ust. 3 ustawy Prawo budowlane.