Procedowanie wniosku o wydanie pozwolenia na budowę

Procedowanie wniosku o wydanie pozwolenia na budowę

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 1 ustawy Prawo budowlane pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydane po uprzednim:

  • przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli jest ona wymagana przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;
  • uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów;
  • wyrażeniu zgody przez ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa – w przypadku budowy gazociągów o zasięgu krajowym lub jeżeli budowa ta wynika z umów międzynarodowych.

Uzgodnienie, wyrażenie zgody lub opinii, o których mowa wyżej w pkt 2, powinny nastąpić w terminie 14 dni od dnia przedstawienia proponowanych rozwiązań. Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych rozwiązań. Zastrzeżenie to nie dotyczy jednak przypadków, w których stanowisko powinno być wyrażone w drodze decyzji, oraz uzgodnienia i opiniowania przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

Przechodząc do określenia zakresu sprawdzenia przez organ projektu budowlanego i jego załączników zauważyć wypada, że zgodnie z przepisem art. 35 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego właściwy organ sprawdza:

  • zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;
  • zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;
  • kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b ustawy Prawo budowlane, zaświadczenia o wpis projektanta na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, oraz dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 6 ustawy Prawo budowlane;
  • wykonanie – w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa w art. 20 ust. 2 ustawy Prawo budowlane, także sprawdzenie projektu – przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu – lub jego sprawdzenia – zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7 ustawy Prawo budowlane.

W razie stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w art. 35 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, właściwy organ, działając na podstawie art. 35 ust. 3 ustawy Prawo budowlane, nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę – tak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt II OSK 155/12 (LEX 1378564). Termin na usunięcie nieprawidłowości jest terminem procesowym, a co za tym idzie może być przez organ przedłużony – tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt IV SA/Po 950/12 (LEX 1362411).

Najważniejsze jest zbadanie zgodności inwestycji z wymaganiami co do określonego zagospodarowania terenu. Orzecznictwo sądowe wskazuje jednoznacznie, że „Projekt zagospodarowania działki lub terenu podlega sprawdzeniu tylko pod kątem zgodności z przepisami, w tym zwłaszcza techniczno-budowlanymi.” – tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt I SA/Rz 716/14 (LEX 1546476). Wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę w przypadku braku zgodności projektu zagospodarowania terenu z przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo wymaganiami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu skutkuje nieważnością decyzji o pozwoleniu na budowę – tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 stycznia 2012 r., sygn. akt II OSK 2093/10 (LEX 1138069). Związanie organu wydającego pozwolenie na budowę decyzją o warunkach zabudowy nie rozciąga się jednak na kwestie, które pozostają poza przedmiotowym zakresem rozstrzygnięcia takiej decyzji (jak np. dokładne miejsce posadowienia obiektu budowlanego na nieruchomości) – tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 4 marca 2010 r., sygn. akt II SA/Go 902/09 (LEX 606631).

Ponadto z przepisów wynika, że organ nie ma kompetencji do badania projektu architektoniczno-budowlanego poza jego kompletnością i w kwestii formalnej sporządzenia go przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane – tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 8 marca 2013 r., sygn. akt VII SA/Wa 176/13 (LEX 1321645).

Podkreślić należy, iż w razie spełnienia wymagań określonych w art. 35 ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4 ustawy Prawo budowlane, właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, gdyż naruszyłby tym prawo inwestora określone w art. 4 ustawy Prawo budowlane. Jak podkreśla się bowiem w orzecznictwie sądowym “W myśl art. 35 ust. 4 p.b. właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę w razie spełnienia wymagań określonych w art. 32 ust. 4 i art. 35 ust. 1. Użyty zwrot “organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę” oznacza, że organ administracji architektoniczno-budowlanej, w razie spełnienia tych przesłanek, jest związany powyższymi przepisami i ma obowiązek podjąć rozstrzygnięcie zgodnie z żądaniem wnioskodawcy. Dopiero brak którejkolwiek z przesłanek wymienionych w art. 32 p.b. uniemożliwia podjęcie decyzji o pozwoleniu na budowę.” – tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 28 czerwca 2011 r., sygn. akt II SA/Łd 497/11 (LEX 994201). Na taki sam “związany” charakter działań organu administracji architektoniczno-budowlanej wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 18 czerwca 2014 r., sygn. akt II SA/Ke 413/14 (LEX 1546873), w którym podkreślił, że “W razie spełnienia wymagań określonych w art. 35 ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4 p.b. właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Przepis art. 35 ust. 4 p.b. nie dopuszcza jakiejkolwiek uznaniowości w sprawie wydania pozwolenia na budowę, jak też możliwości wprowadzenia dalszych warunków, od których zależałoby wydanie tego pozwolenia.”

Niemniej jednak wskazać wypada również, iż stosownie do treści art. 35 ust. 5 ustawy Prawo budowlane właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę, i to nawet w przypadku spełniania wszelkich przesłanek do udzielenia pozwolenia na budowę, jeżeli na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w stosunku do którego orzeczono nakaz rozbiórki. Taka sama decyzja odmawiająca udzielenia pozwolenia na budowę powinna zostać wydana na podstawie przepisu art. 32 ust. 4a ustawy Prawo budowlane w przypadku uprzedniego rozpoczęcia robót budowlanych, które zostały rozpoczęte przed uzyskaniem pozwolenia na budowę – tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 14 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Kr 92/13 (LEX 1303013) czy Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 lutego 2007 r., sygn. akt II OSK 279/06 (LEX 339393). Część orzecznictwa idzie jednak w innym kierunku, że w takiej sytuacji postępowanie wszczęte wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę musi zostać umorzone jako bezprzedmiotowe – tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 lutego 2012 r., sygn. akt II OSK 2243/10 (LEX 1138120).

Na marginesie warto zauważyć, że w decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby:

  • określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych;
  • określa czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych;
  • określa terminy rozbiórki:
  1. istniejących obiektów budowlanych nieprzewidzianych do dalszego użytkowania,
  2. tymczasowych obiektów budowlanych;
  • określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie;
  • zamieszcza informację o obowiązkach i warunkach, wynikających z art. 54 lub art. 55, tj. obowiązku zgłoszenia zakończenia robót albo obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie, które to uprawniają dopiero inwestora do legalnego rozpoczęcia użytkowania obiektu budowlanego.