Organizowanie pracy na wysokości.
Praca na platformach, rusztowaniach, słupach, mostkach i innego typu podwyższeniach wymaga zachowania szczególnej ostrożności i odpowiedniego przygotowania stanowiska pracy. Jak podnieść bezpieczeństwo podczas prac budowlanych, instalacyjnych i prac innego typu, które wymagają wykonywania obowiązków na wysokości? O jakich ważnych kwestiach musi pamiętać pracodawca?
Praca na wysokości – obowiązujące zasady
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997r., dotyczące uwarunkowań na temat bezpieczeństwa i higieny pracy określa jaki rodzaj pracy jest uważany za pracę na wysokości i w związku z tym wymaga zastosowania specjalnych zabezpieczeń. Wszystkie prace, które są wykonywane co najmniej 1 metr nad podłożem są uważane za pracę na wysokości. Ważne jest również to, czy stanowisko pracy posiada zabezpieczenie przed upadkiem. Miejsca, w których platformy są otoczone z boku ścianami/ścianami z oknami o wysokości co najmniej 1,5 m lub posiadają inne zabezpieczenie stałe nie podlegają już tak rygorystycznym przepisom.
Badania lekarskie
Nie ulega wątpliwości, że praca na wysokości wymaga dobrej kondycji fizycznej. Jak do pracy na każdym innym stanowisku tak i do pracy na wysokości, potrzebne są badania wstępne i okresowe. Jeżeli chodzi o pracę na wysokości, muszą być uwzględnione predyspozycje pracownika do pracy na wysokości. Ktoś komu z powodu zaburzeń błędnika „kręci się w głowie”, nie będzie mógł z pewnością pracować na dużej wysokości, jednak nie będzie to przeszkoda do pracy biurowej. Koszty przeprowadzonych badań ponosi pracodawca, który ma również obowiązek dostarczenia podwładnemu stosownego skierowania na takie badania.
Środki ochrony
Każdy pracodawca zlecając wykonywanie obowiązków na wysokości powinien dostarczyć pracownikom odpowiedni sprzęt, z wykorzystaniem którego będą oni mogli bezpiecznie pracować.
Przede wszystkim stanowiska pracy powinny być tak zorganizowane, by chronić pracownika przed upadkiem.
Najbardziej popularnymi środkami ochrony zbiorowej są balustrady, krawężniki oraz specjalne siatki ochronne. Każde z tych zabezpieczeń musi spełniać określone kryteria:
- balustrada – wysokość co najmniej 1,1 m, odpowiednio zabezpieczona między poręczą a podłożem
- krawężnik – o wysokości co najmniej 15 cm
- siatki ochronne – właściwie zamontowane do elementów konstrukcyjnych, nie dotykające podłoża.
Dla skutecznej ochrony najlepszym rozwiązaniem jest montaż zarówno siatek pionowych, które zabezpieczą krawędzie, jak również poziomych amortyzujących ewentualny upadek.
Jeśli miejsce pracy uniemożliwia zastosowanie środków ochrony zbiorowej lub w określonym przypadku nie stanowiłby one dla pracownika skutecznej ochrony, to przepisy prawne nakazują zastosowanie innych, dodatkowych zabezpieczeń dla poszczególnych pracowników czyli tzw. środków ochrony indywidualnej. Wśród nich bardzo powszechnie stosowane są hełmy ochronne, szelki bezpieczeństwa czy uprzęże.
Ponadto, aby można było mówić o właściwym zabezpieczeniu przed zagrożeniami wszystkie udostępnione sprzęty powinny być sprawne (w dobrym stanie technicznym, najlepiej potwierdzonym stosownym certyfikatem) oraz wytrzymałe na obciążenia. Ważny jest również ich odpowiedni montaż do elementów konstrukcji. W przeciwnym razie nawet najskuteczniejsze środki ochrony nie będą w stanie zapewnić odpowiedniego bezpieczeństwa w trakcie wykonywania prac.
Obowiązkowe szkolenia
Bezpieczny pracownik to nie tylko pracownik zdrowy i wyposażony w odpowiedni sprzęt, ale również kompleksowo przeszkolony. Osoba pracująca na wysokości powinna znać nie tylko ogólne przepisy BHP, ale również zasady panujące na konkretnym stanowisku. Pracownicy muszą wiedzieć w jaki sposób korzystać ze środków ochrony indywidualnej, jakie są największe zagrożenia w ich pracy i jak się przed nimi ochronić. Ważna jest też umiejętność obsługi urządzeń służących do transportu ziemnego i pionowego oraz posiadanie odpowiednich kwalifikacji.
Ochrona pracy na wysokości – tylko kompleksowa
Praca na rusztowaniach, słupach czy platformach na dużych wysokościach znajduje się w czołówce najbardziej niebezpiecznych prac. Aby zmniejszyć ryzyko wypadku, pracodawca przed powierzeniem podwładnemu obowiązków powinien zlecić przeprowadzenie badań lekarskich, przygotować stanowisko pracy zgodnie z wymogami prawnymi, zapewnić potrzebny sprzęt i przeprowadzić szkolenie w zakresie posługiwania się nim. Wszystkie te działania zawierają się w definicji szeroko pojętego bezpieczeństwa pracownika w trakcie pracy, na straży którego zawsze powinien stać pracodawca.